Traditioneel wordt het einde van het jaar onderbroken door het geluid van paddenstoelvormige kurken, die uit de smalle halzen van champagneflessen komen (we vragen ons nog steeds af hoe ze die erin hebben gekregen). Als er alleen maar Champagne in de champagnestreek zit, is er ook een overvloed aan bubbels gemaakt volgens de traditionele methode of de Charmat-methode en zelfs koolzuurgas houdend, die de eindejaarsfeesten perfect kunnen verlevendigen. Vino.be nodigt je uit om rond deze bruisende flessen te walsen en hun geheim te ontdekken. 

Naast de oorsprong van mousserende wijnen, die een belangrijke onderscheidende factor is, moeten we rekening houden met drie grote families van mousserende wijnen die elk overeenkomen met een bepaald productieproces. De traditionele methode, de Charmat-methode (of gesloten tank) en het vergassen. 

Traditionele methode

De traditionele methode, voorheen “Methode Champenoise” genoemd, is de meest prestigieuze en ook de meest kwalitatieve. De naam “Champenoise” is exclusief voor de Champagnestreek, die deze naam angstvallig jaloers aan zichzelf heeft toegekend. Afgezien van de verouderingstijd op de latten zijn de specificaties strikt identiek. De vooraanstaande leden van deze grote familie dragen onder meer de namen Champagne, Cava, Crémant de France, Luxemburg en België, enz. Sinds de aanzienlijke stijging van de prijs van champagne is de belangstelling van bubbelliefhebbers geleidelijk verschoven naar de even prestigieuze jaargangen Cava of Crémant, die, hoewel aanzienlijk goedkoper, vooral blindelings concurreren met hun grote champagnebroeders. De talrijke medailles die onder meer op het Concours Mondial de Bruxelles werden gewonnen, zijn hiervan het bewijs. Niet minder dan 10 gouden medailles en 8 zilveren medailles werden door de Belgische jaargangen gewonnen tijdens de laatste editie van de CMB. 

(Genoels Elderen, Sirault Vineyard, Chant d'Éole, Dom. Degrave, Dom. Mont des Anges, Entre-Deux-Monts, Dom. Valke Vleug, Dom. Hoenshof Cheeky, Vignoble des Agaises, Dom. Vandersteene, Vin de Liège) . 

Het specifieke van de traditionele methode is de tweede gisting op fles. De stille witte wijn, die een blend kan zijn van verschillende druivensoorten en verschillende jaargangen, wordt in een fles samen gedaan met de “liqueur d’expédition”. Dit mengsel van gist en suiker zorgt voor een tweede gisting waarbij CO2 vrijkomt waardoor fijne belletjes ontstaan. Aan het einde van het fermentatieproces en een periode van rust voor de wijn op de gistdroesem, wordt de fles ‘uitgescheiden’ (stap die bestaat uit het concentreren van de droesem in de hals van de fles, het vormen van een kleine kurk door deze te bevriezen en deze uit te werpen voordat u de fles sluit met een kurk en een draadkorfje. 

Gesloten tank of Charmat-methode

De Charmat-methode, die economischer uit te voeren is, is vrij gelijkaardig; deze bestaat ook uit het veroorzaken van een tweede gisting waarbij kooldioxide vrijkomt. Het grote verschil is dat deze tweede gisting in tank gebeurt en niet op fles. Veel merken mousserende wijn die tegen redelijk democratische prijzen worden aangeboden, zijn Charmat. De mousserende wijn waar de Belgen de voorkeur aan geven en die in gesloten vaten wordt gemaakt, is de zeer populaire Prosecco. Het komt uit de heuvels die op de Werelderfgoedlijst van Unesco staan ​​in Veneto en Friuli. Met een speciale vermelding voor Prosecco di Conegliano Valdobbiadene, die de D.O.C.-status heeft bereikt. 

Koolzuurgas houdende wijnen

Helemaal onderaan de piramide van mousserende wijn vinden we wijnen die worden geproduceerd door de tank te verzadigen met CO2, en het is niet echt de moeite waard om je daarop te concentreren. 

Blanc de blancs, blanc de noirs, wit, rosé, rood? 

Mousserende wijnen kunnen worden ingedeeld op basis van de gebruikte druivensoorten: 

- Witte mousserende wijn wordt gemaakt van witte of rode druivensoorten, afzonderlijk of als blend. (De kleur van rood druivensap is wit). 

- Blanc de blancs wordt uitsluitend gemaakt van witte druivensoorten (Chardonnay in Champagne) 

- Rosé is over het algemeen een mengsel van rode wijn en witte wijn. Dit is een uitzondering in de wetgeving die niet toestaat dat witte en rode wijnen worden gemengd om rosé te maken. 

- Blanc de noirs wordt gemaakt van rode of zwarte druiven met wit sap. 

- Rode mousserende wijn wordt, zoals de naam al doet vermoeden, gemaakt met rode druivensoorten. 

Brut, droog, zoet? 

Ze kunnen ook worden ingedeeld op basis van hun suikerconcentratie of hun restsuikergehalte, gemeten in grammen per liter. Bij het uitvoeren van de tweede gisting in vaten of flessen is het gebruikelijk om de wijn te doseren. Dat wil zeggen het toevoegen van een bepaalde hoeveelheid suiker, waarvan een deel bedoeld is om te gisten om kooldioxide en alcohol te produceren en de rest om een ​​bepaalde zoetheid aan de mousserende wijn te geven. 

- Brut nature (minder dan 3 g/l suiker), er is geen toegevoegde suiker. 

- Extra brut (tot 6 g/l suiker), het is eigenlijk heel weinig zoet en vrijwel niet waarneembaar in de mond. 

- Brut (tot 12 g/l suiker), niet erg zoet. 

- Extra droog (12 tot 17 g/l suiker) 

- Droog (17 tot 32 g/l suiker) 

- Halfdroog (32 tot 50 g/l suiker) 

- Zoet (meer dan 50 g/l suiker) 

Tip om een goede bruising te garanderen 

Om een ​​goede bruising van uw mousserende wijn te garanderen (fijne, overvloedige, regelmatige en aanhoudende belletjes), schraapt u de bodem van het glas met wat staalwol of de punt van een mes om krassen te maken. Het is uit deze ruwe randen dat de fijne belletjes zullen ontstaan. 

Mythe of feit?

Door een kleine lepel in de hals van een fles champagne te plaatsen, blijft CO2 behouden. Fout! Wij vragen ons af wie deze onzin heeft uitgevonden. Aan de andere kant, als u kiest voor een luchtdichte dop die stevig op de hals van de fles is bevestigd die u de vorige dag nog niet hebt opgebruikt, en die u in de koelkastdeur heeft bewaard, zal deze al zijn intensiteit de volgende dag ‘s morgens behouden.