De geschiedenis van de wijn laat men meestal beginnen bij Grieken of Romeinen. Kloosterorden en machtige christelijke koningen zorgden voor de naadloze aansluiting op een geweldige wijncultuur. Sommigen menen dat dit continuüm de allergrootste wijnen heeft voortgebracht. Foute stelling zo blijkt.

Ten eerste is de geschiedenis van de wijn geen continuüm, eerder een chaotisch komen en gaan, doorspekt met oorlogen en crises. Genialiteit wordt afgewisseld met tijdelijk gebrek aan talent.

Ten tweede is er de regel dat wijn maar zo goed kan zijn als zijn cliënteel. Geen welvarende, veeleisende drinkers? Geen kwaliteitswijn. Er zijn veel storingen in de geschiedenis van de wijn, maar deze periodes worden niet uitgelicht uit angst dat het verhaal minder mooi zal ogen.

Zo was Bordeaux tot in de 14e eeuw een kleine wijnregio. La Rochelle was belangrijker. In de tijd van Plinius was de beste wijn ter wereld Falernum, in de 16e eeuw was de duurste wijn in Londen de Canary. Toch laat men het uitschijnen alsof Bordeaux altijd beroemde wijnen heeft gemaakt, van Ausonius (Romeinse dichter) tot het huidige Château Ausone (Saint-Emilion GCClassé A).

Ribera del Duero is ook een historische regio. Ze hadden hun Romeinen en Benedictijner monniken, zoals op zovele plaatsen in West-Europa. Maar tussen Rome en de christelijke koningen waren er vier eeuwen van islamitische overheersing, dat wil zeggen: de elite dronk geen wijn en er was ook geen goede wijn. In 1143 werd het klooster van Santa María de Valbuena gebouwd. Het kloosters leeft verder in de tweede wijn van Vega Sicilia waarvan de kelders aan de overkant van de Duero rivier ligt. De wijngaard van de monniken had een goede reputatie. We zouden kunnen schrijven dat Vega Sicilia het werk van de monniken heeft voortgezet, alsof het over een mooie, naadloze geschiedenis gaat.

Niets is minder waar. In 1835 lanceerde de Spaanse regering de ‘Depreciación’, een proces van inbeslagname van kerkelijke eigendommen om het overheidstekort te dekken. De eigendommen werden opgekocht door de hogere middenklasse. De kloosters werden leeggehaald en de activiteiten stopgezet, de wijnkennis verdween.
Het duurde meerdere decennia eer Vega Sicilia besloot om weer wijnstokken aan te planten, en het duurde tot het begin van de 20e eeuw voor een expert langskwam, Txomin Garramiola, die voldoende Bordeaux-kennis had om echt te beginnen met het maken van goede wijn.

Einzelganger
Vega Sicilia was meer dan 60 jaar een einzelganger. De rest van de regio bleef onbekend. Grote landbouwfamilies produceerden wat wijn voor zichzelf maar de regio was slecht verbonden met de grote steden. De wijnen van Ribera konden niet concurreren met de wijnen van de andere Spaanse regio’s. Alleen Vega Sicilia had voldoende prestige om de hoge transportkosten te rechtvaardigen.

De economische groei in het democratische Spanje en de toetreding tot de Europese Unie was het belangrijkste feit in de geschiedenis van de betere Spaanse wijn, want deze prachtige terroirs gaven plots wat ze onder andere politieke omstandigheden niet hadden kunnen geven: grote wijnen, vergelijkbaar met de beste ter wereld. Niet toevallig ontstond de D.O. Ribera del Duero pas in 1982.

De wijnen zijn wat ze zijn dankzij de terroirs, de knowhow van de producenten, maar ook dankzij jullie: hartstochtelijke wijnliefhebbers. Maar helemaal niet dankzij de Romeinen en de monniken. Wat Ribera del Duero echt groot maakt, is het feit dat het zichzelf twee keer heeft kunnen heruitvinden.