Hoe planten? Hoe diep? Op welke afstand van elkaar? En wat bedoelen wijnbouwers met énkele en dubbele Guyot?

Nadat u de plaats hebt bepaald waar u uw wijnstokken wil planten, graaft u een put die voldoende diep is en aan de bodem voldoende breed. De diepte is afhankelijk van de lengte van de stok. U let best op een drietal zaken.

• Houd de stekken bij aankomst vochtig, omzwachteld door plastic, maar zet ze niet in water: ze kunnen verstikken. Snoei indien nodig de worteltjes tot een gelijke lengte, bvb. 15 of 20 cm. Erg belangrijk is dat de worteltjes van de plant niet naar boven gebogen worden wanneer u de plant in de put aanbrengt. Vandaar het belang om een put te graven die voldoende breed is bij de bodem. De omgebogen wortels zullen naar boven groeien en geen voedingsstoffen aanbrengen voor de stok. De stok kan afsterven.

• De aarde waarmee u de put dicht en nadien wordt aangedrukt (best met de hand, niet met de voet) mag wel evenwichtiger gemaakt worden (kleigrond kan bvb. gemengd worden met zand, kalk en keien), let er evenwel op dat u de grond niet te erg verrijkt. Sommige organische stoffen zoals kalium zorgen voor onevenwichten (zoals tekort aan magnesium) of overdadige groeikracht. Zorg ervoor dat de plantjes met een eerste knop (of ent, indien ze geënt zijn) zo’n 5 à 10 cm boven de grond uitsteekt. Indien de grond vochtig genoeg is, hoeft u de plant na het planten niet te besproeien. Regent het nauwelijks in de periode dat de eerste blaadjes te voorschijn komen, mag u een jonge plant wel besproeien.

• Houd er rekening mee dat de wingerd een stevige groeier is, die graag houvast heeft. Daarom is het nodig om een stok te steken naar het stekje. Aan de bodem is het ook goed om het stekje te beschermen met plastic rondom: dat beschermt het prille groen tegen knaagdieren die graag een jong fris blaadje lusten.

Ideale afstand.
Bij een mini-wijngaard is het evident dat u alle wijnstokken op één rij plant. Die rij plant u niet van zuid naar noord, want dan werpt de ene stok zijn schaduw op de volgende stok op het belangrijkste en zonnigste moment van de dag: het middaguur. U plant uw rij wijnstokken dus zo dat de rij een hoek van 90° vormt op de beste zonexpositie: in principe is dat van oost naar west, maar daar kan licht van afgeweken worden, bijvoorbeeld wanneer uw grond een helling heeft met zuidwestelijke of zuidoostelijke oriëntatie.

Het kan gebeuren dat u weinig keuze hebt vanwege de vorm van uw tuin. Wat te doen als u een lange smalle tuin hebt die van noord naar zuid loopt? Zorg dan voor grotere afstand tussen twee wijnstokken. Zie verder.

De minimum-afstand tussen twee wijnstokken is minstens 1 meter. Plant u ze dichter op elkaar dan riskeren elkaar te veel te beconcurreren voor water en voedingsstoffen, met een geringere fruitopbrengst als gevolg. Misschien is het zelfs raadzaam ze op 1,5 meter afstand te planten.

Plant u meerdere rijen achter elkaar, zorg dan voor een afstand van minstens 1,5 meter (liefst 2 m), zodat de eerste rij niet te veel schaduw werpt op de tweede rij. Bent u verplicht (lange smalle tuin) om van noord naar zuid te planten, zorg dan sowieso voor een minimum-afstand van 1,5 meter. Wijnbouwers die het groter zien en hun rijen met een kleine tractor willen bewerken, moeten een afstand voorzien van de breedte van de tractor + 60 cm.

Opbinden: Guyot-systeem
Het eerste jaar heeft de wijnstok in het begin genoeg aan een begeleidende stok (zowat 2 m hoog) om te groeien. Vanaf het hoogseizoen is de groei al onstuimig en is er nood aan geleiding langs palen en draden.

Omdat we in België te maken hebben met een vochtig klimaat kan je best de plant flink naar omhoog leiden. Bladeren te dicht bij de grond maken de plant immers vatbaar voor ziektes die met vochtigheid gepaard gaan zoals meeldauw en oïdium. Het is daarom raadzaam de onderste taktjes systematisch weg te snoeien. Dat leidt de plant omhoog. De wijnstok groeit ook het best wanneer hij wordt geleid. Vandaar dat we staaldraad zullen spannen tussen paaltjes waarlangs we de belangrijkste takken zullen leiden door hem op te binden. (zie afbeelding bovenaan)

Er is sprake van enkele en dubbele Guyot. Guyot is de naam van de Franse oenoloog (Jules Guyot) die dit systeem in de 19de eeuw bedacht in de Champagnestreek. Wanneer u de stokken dicht tegen elkaar plant (1 m of minder) zal de enkele Guyot volstaan: de tak wordt in één richting opgebonden langs de staaldraad. Wanneer de wijnstokken iets verder van elkaar geplant staan (1,5m of meer) kan u opteren voor de dubbele Guyot met in beide richtingen een opgebonden tak, zoals in de afbeelding bovenaan. Idealiter laat u tussen de bodem en de eerste staaldraad waaraan de tak gebonden wordt een hoogte van 50 à 80 cm vrij.

Uit de opgebonden takken zullen dan tal van nieuwe twijgen ontstaan en naar boven groeien naar de hoger gespannen staaldraadkabels. Vraag in uw tuincentrum hoe u kan zorgen voor een stevig opgespannen systeem van palen en staaldraad (zie ook foto’s onder). Op het einde van een rij slaat u best een schuine paal die zelf aangespannen wordt met een spiraalanker.

Merk ook dat zelfs wanneer u slechts één wijnstok hebt, u best draden spant (twee stokken volstaan dan) om dit Guyot-systeem toe te passen.

Op de foto’s onderaan ziet u verschillende opbindsystemen, met speciale metalen palen (Spanje) of met eenvoudige houten palen (Bourgogne)

Volgend artikel: De eerste echte oogst!

©afbeelding bovenaan L. Verschueren